Sümerce orijinal dilinde yaratılış tableti - 2

Sümerce neye benzer diye konuya ilgili amatörlerin büyük meraklarından birisidir. Aşağıda bir tabletin Sümercesi, İngilizce bazı yorum ve notlar, sonra da cümlenin Türkçe’sini içeren TABLET çevirisi var.

Meraklısına kolay gelsin.

>>> Devamı >>> Sümerce yaratılış tableti - 1

>>> Devamı >>> Sümerce yaratılış tableti - 3

>>> Devamı >>> Sümerce yaratılış tableti - 4

142. […] X […]

143. [… duttu] munus NI-buluĝ3 X X […]

[…] NI-buluĝ3 kadın duttu X X […]

144. […] X X […]

145. […] X X X A NA X […]

146. […] X X X šag4

?-za […]

147. [ukuš2 sur-ra-X] de6-um

[sulu hıyarları] getir

148. /ĝišḫašḫur\ [gu ul-ul]-ba de6-um

sapında tatlılışan elmaları getir

149. ĝišĝeštin ga-ra-an-ba de6-um

üzüm salkımlarını getir

150. e2

?-a saman2-ĝu10 ḫe2-dab5

evde yularımı tutacaksın

151. den-ki-ke4 saman2-ĝu10 ḫe2-bi2-in-dab5

den-ki, yularımı tutacaksın"

152. 2-kam-ma a si-si-da-ni

2.ci kez su boşaltınca

153. eg2 a bi2-in-si

su setine su doldu

('2-kam-ma' > '2.ci kez, tekrar'. Burada den-ki 2.ci kez setleri, kanalları, arazileri suyla doldurur.

1.ci kez setlerinin, kanalların, arazilerin suyla dolması nerede anlatıldı. Su setinin(eg2) yapımı 65.ci dizede belirtilmişti. Ondan sonra da den-ki’nin tanrıçaları sulaması anlatılır.

Kısaca 1.ci kez sulama setinin, kanalların, arazilerin suyla dolması Enkinin cinsel ilişkisi ve tanrıçaların doğması şeklinde anlatılırken, 2.ci kez dolması bitkilerin yetişmesi şeklinde anlatılır.

Sümerlilerin bitkilerin yetişip, yerden çıkmasını, insanların doğmasına benzettiğini unutmayın.

Bu parça sudan yaratış öyküsüdür. Su; insanı, kentleri, bitkileri, tanrıları yaratıyor. Her yaratılışta suyun işlevi farklıdır ama Sümerliler söz sanatıyla birmiş gibi anlatıyor. Yaratılıştaki başka benzetmelerdede bu görülür.

Sulama tarımı sayesinde Sümerliler yaşamalarını sağlayan bitkilerini yetiştirir ve çoğalırlar. Çoğalan Sümerliler yeni kentler kurar, herbir kentin kuruluşuyla yeni bir tanrı doğar.)

154. pa5 a bi2-in-si

kanallara su doldu

155. kislaḫ a bi2-in-si

nadas alanlarını su doldu

156. nu-ĝiškiri6 saḫar?-ra ḫul2-a-na bi2-[…]

bahçıvan toprakta neşeyle bi2-[…]

157. gu2-ni gu2-da im-ši-in-la2-[e-de3]

ona sarıldı

158. a-ba-me-en ĝiškiri6 […]

"kimsin, bahçe […]

159. den-ki-ke4 nu-ĝiškiri6-[…]

den-ki bahçeci-[…]

4 dize kayıp

164. [ukuš2 sur-ra-na] im-ma-/na\-[an-de6]

ona sulu hıyarlarını getirdi

165. ĝišḫašḫur gu ul-ul-ba im-ma-na-an-de6

ona dalında tatlılaşan elmaları getirdi

166. ĝišĝeštin ga-ra-an-ba im-ma-na-an-de6 ur2-ra-ni bi2-in-si-si

ona üzüm salkımlarını getirdi, onun kucağını doldurdu

167. den-ki-ke4 igi-ni im-ma-an-sig7-sig7 ĝidru šu bi2-in-du8

den-ki’nin yüzü canlandı, asasını kavradı

168. den-ki-ke4 duttu-ra ĝiri3 im-ma-an-gub

den-ki duttu için yola koyuldu

169. e2-na al-dub2-dub2-e ĝal2-u3 [ĝal2-u3]

evini tıklattı: "aç, aç"

170. a-ba-me-en za-e-me-en

"kimsin sen"

171. ĝe26-e nu-ĝiškiri6 ukuš2 ĝišḫašḫur [ĝišĝeštin] ḫe2-am3-še3 ga-mu-ra-ab-šum2

"ben bahçeci. izninle sana salatalık, elma ve üzüm vereceğim"

172. duttu šag4 ḫul2-la-ni-ta e2-e ĝal2 ba-an-taka4

duttu neşelenen yüreğiyle evi açtı

173. den-ki-ke4 duttu-ra munus NI-buluĝ3

den-ki NI-buluĝ3 kadın duttu’ya

174. ukuš2 sur-ra-na ba-na-ab-šum2-mu

sulu salatalıklarını verdi

175. ĝišḫašḫur gu ul-ul-ba ba-na-ab-šum2-mu

dalında tatlılaşan elmalarını verdi

176. ĝišĝeštin ga-ra-an-ba ba-na-ab-šum2-mu

üzüm salkımlarını verdi

177. {(1 line not in the ms. from Nibru:) kaš giba-an gu-la im-ma-ab-[…]}

{büyük giba-an ölçeğiyle bira im-ma-ab-[…]}

178. duttu munus NI-buluĝ3 gabu2 mu-na-ab-sig10-ge šu mu-na-sag3-ge

NI-buluĝ3 kadın duttu gabu2 mu-na-ab-sig10-ge onun için ellerini çırptı

179. den-ki-ke4 duttu-ra ul im-ma-ni-in-ti

den-ki duttu’yu eğlendirdi

180. gaba šu im-mi-in-dab ur2-ra-na nu2-a

göğsünü kavradı, kucağında uzananırken

181. ḫaš2 mu-un-tag-tag-ge šu mu-un-tag-tag-ge

uyluğunu okşadı, eliyle sıvazladı

182. gaba? šu im-mi-in-dab5

? ur2-ra-na nu2-a

göğsünü kavradı, kucağında uzananırken

183. lu2-tur ĝiš3 im-in-du3 ne im-ma-ni-in-su-ub

genci penisledi, öptü

184. den-ki-ke4 duttu a šag4 mu-ni-in-ri

den-ki duttu’nun rahmine su(meni) akıttı

den-ki duttu’nun tarlasına akıttı

185. a šag4-ga šu ba-ši-in-ti a den-ki-ka3-kam

su(meni)yu rahme aldı, den-ki’nin su(meni)yunu

tarlaya aldı, den-ki’nin suyunu

186. duttu munus sag9-ga a2

? ḫaš2-ĝu10 im-me a2

? bar-ĝu10 a2

? ša3

?-ba-ĝu10 im-[me]

güzel kadın duttu "güç uyluğumda" dedi, "güç dışımda" dedi, "güç içimde(rahmimde)"

dedi

187. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 a ḫaš2-ta ba-an-tag-tag

dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 su(meni)yu onun uyluğundan sildi

2 dize kırık

190. [u2-ĝiš im-ma-an-mu2]

[u2-ĝiš bitkisi büyüdü]

191. [u2-lal3 im-ma]-an-mu2

[bal otu]-büyüdü

192. [u2-sar-ra im-ma]-an-mu2

[sebze bitkisi]-büyüdü

193. [u

2A.NUMUN2 im]-ma-an-mu2

[halfa otu]-büyüdü

194. [u

2a-tu-tu im]-ma-an-mu2

2a-tu-tu bitkisi]-büyüdü

195. [u

2aš-tal2-tal2] /im\-ma-an-mu2

2aš-tal2-tal2 bitkisi] büyüdü

196. [u

2…] /im\-ma-an-mu2

2…] büyüdü

197. [u

2am-ḫa-ru] im-ma-an-mu2

2am-ḫa-ru bitkisi] büyüdü

198. den-ki-ke4 ambar-ra im-da-la2 e-ne im-da-la2 e-ne

den-ki bataklıktan bakındı o, bakındı o

199. sukkal-a-ni disimud4-de3 gu3 mu-na-de2-e

sukkalı disimud4’a dedi:

200. u2 ĝe26-e nam-bi /li\-bi2-tar-re

"ben bu bitkilerin kaderini belirlemedim

201. a-na-am3 ne-e a-na-am3 ne-e

nedir bu, nedir bu"

202. sukkal-a-ni disimud4-de3 mu-na-ni-ib2-gi4-gi4

sukkalı disimud4 ona yanıt verdi:

203. [lugal]-ĝu10 u2-ĝiš mu-na-ab-be2

"[kral]-ım, u2-ĝiš bitkisidir" dedi

204. mu-na-kud-de3 ba-/gu7\-[e]

onun için kesti, o yedi

205. lugal-ĝu10 u2-lal3 mu-na-ab-be2

"kralım, bal otudur" dedi

206. mu-na-bur12-re ba-gu7-e

onun için kopardı, o yedi

207. lugal-ĝu10 /u2-sar-ra\ mu-<na-ab-be2>

"kralım, sebze bitkisidir" dedi

208. mu-na-kud-de3 ba-<gu7-e>

onun için kesti, o yedi

209. lugal-ĝu10 u

2A.NUMUN2 mu-<na-ab-be2>

"kralım, half otudur" dedi

210. mu-na-bur12-re ba-<gu7-e>

onun için kopardı, o yedi

211. [lugal-ĝu10 u

2a]-tu-tu mu-<na-ab-be2>

"[kralım] u

2a-tu-tu bitkisidir" dedi

212. [mu-na-kud-de3] ba-<gu7-e>

[onun için kesti], o yedi

213. [lugal-ĝu10 u

2aš-tal2]-tal2 mu-<na-ab-be2>

["kralım, u

2aš-tal2-tal2 bitkisidir"] dedi

214. [mu-na-bur12-re ba-gu7-e]

[onun için kopardı, o yedi]

215. [lugal-ĝu10 u

2… mu-na-ab-be2]

["kralım, u

2…" dedi]

216. [mu-na-kud-de3] /ba\-<gu7-e>

[onun için kesti], o yedi

217. [lugal-ĝu10 u

2]am-ḫa-ru mu-na-ab-be2

"[kralım], u

2am-ḫa-ru bitkisidir" dedi

218. [mu-na-bu]-re ba-gu7-e

[onun için kopardı], o yedi

219. [den-ki]-/ke4\ u2 nam-bi bi2-in-tar šag4-ba ba-ni-in-zu

den-ki bitkilerin kaderi belirledi, onların özünü bildi

(Artık dilmunki ülkesinde Sümerliler çoğalmış, yeni tarlalar açmış, yeni kentler kurmuş, yeni tanrılar yaratmıştır. Bu dizeyle dilmunki ülkesindeki düzenlemeler biter. Dikkat ederseniz denki Sümer ülkesiyle hiç ilgilenmemiştir.)

220. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2-ke4 mu den-ki nam-erim2 ba-an-kud

dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 den-ki adını lanetledi

221. i-bi2 na-aĝ2-til3-la en-na ba-ug5-ge-a i-bi2 ba-ra-an-bar-re-en

"ölünceye kadar yaşamın gözüyle asla bakmayacağım"

(İlginç bir dize. den-ki’nin ensest ilişkilerle kendisini aldatmasından bıkan dnin-ḫur-saĝ-ĝa2’nın den-ki’yi lanetleyip gitmesi şeklinde yorumlanır. Benim yorumum farklı. Bu öyküyü tufan sonrası Sümerlilerin dilmunki ülkesinde çoğalması olarak aldığımı daha önce belirtmiştim. Sümer ülkesi

tufan sonrası sular altında, bataklık bir bölgedir. den-ki dilmunki ülkesiyle ilgilenirken Sümer ülkesiyle hiç ilgilenmez. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2’nın gitmesinin nedeni olarak bunu görüyorum. Dikkat ederseniz öyküde den-ki bataklıktadır. Bu bataklığın Sümer ülkesi olduğunu düşünüyorum.

Sümer ülkesi insan yaşamayan bir yer halina gelmiştir ama eski tanrıları hala orada yaşıyordur. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 toprakla ilgili tanrıçadır. Gitmesi oranın bataklaşmasını ifade eder. Burası da Sümer ülkesidir.)

222. da-nun-na-ke4-ne saḫar-ta im-mi-in-durunx(KU.KU)-ne-eš

da-nun-na’lar toz içinde oturdu

(Eski elbise giymek, toza bulanmak, yüzü kesmek ölümden sonra tutulan yası belirtir.)

223. ka5-a den-lil2-ra mu-na-da-ab-be2

yalnızca tilki den-lil2’e diyebildi:

224. ĝe26-e dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 mu-e-ši-tum2-mu-un a-na-am3 niĝ2-ba-ĝu10

"ben dnin-ḫur-saĝ-ĝa2’ı sana getireceğim, nedir ödülüm"

225. den-lil2-le ka5-a mu-na-ni-ib2-gi4-gi4

den-lil2 tilkiye yanıt verdi:

226. za-e dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 mu-e-tum2-mu-un-nam

"sen dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 bana getirdiğinde

227. iri-ĝa2 2 ĝiš-gana2 ga-ri-du3 mu-zu ḫe2-pad3-de3

kentimde 2 ĝiš-gana2 senin için dikeceğim, adın ünlenecek"

228. ka5-a su-ni 1-am3 im-ma-an-peš5-peš5

ilk tilkinin bedenini mest edildi

229. siki?-ni 1-am3 im-ma-an-bur2-bur2

ilk onun kürkü silkelendi

230. igi-ni 1-am3 šembizid bi2-in-ĝar

ilk onun gözüne sürme çekildi

4 dize kırık

235. [nibruki-še3 mu]-ĝen-ne-en den-lil2 […]

nibruki’ya gittim, den-lil2 […]

236. [urim2

ki]-/še3\ mu-ĝen-ne-en dnanna […]

urim2

ki’e gittim, ay( dnanna) […]

237. [larsamki]-še3 mu-ĝen-ne-en dutu? […]

larsamki’a gittim, güneş(dutu?) […]

238. [unugki]-še3 mu-ĝen-ne-en dinana X […]

unugki’a gittim, dinana X […]

(unugki > Uruk kenti.

Buradaki kentler Sümer kentleridir. Olasılıkla buralarda dnin-ḫur-saĝ-ĝa2’nın bulunamadığını belirtiyor. Çünkü buralar su altındadır.)

239. […] X i3-me-a zi?-ĝu10 mu-X-tum2-mu […]

[…] X i3-me-a canımı attım […]

240. X X X […]

241. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 X […]

3 dize kırık

245. […] NE […]

246. […] BA NE? DU

247. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2-ke4 e2

? kaš4 im-ma-an-dug4

dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 eve koştu

248. da-nun-/na\-[ke4]-/ne\ tug2-ga-ni ba-an-dab5-be2-eš

da-nun-na’lar onun giysisini tuttular

249. LI? im-ma-an-ak-eš

LI? Yaptılar

250. nam im-ma-an-tar-eš

kaderi belirlediler

251. šu LI? im-ma-an-bur2-ru-uš

252. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2-ke4 den-ki gal4-la-na ba-ni-in-tuš

dnin-ḫur-saĝ-ĝa2, den-ki’yi vajinasına oturttu

(Vajen-kanal benzetmesi. Kanallar sulama için kullanıldığı gibi bataklıkların suyunun boşaltılması içinde kullanılır. den-ki’nin vajene oturtulup parça parça doğurtulması, bataklıkların kurutulmasını ifade eder. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 toprak tanrıçasıdır. İkisi arasındaki ilişki toprak-su dengesini belirtir.

Tuzlu bataklık sularından dolayı den-ki hasta olarak ifade edilir. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 ve den-ki’nin bir araya gelişi su toprak dengesini tekrar sağlar. Kanallarla bataklıklar kurutulur.

dilmunki ülkesinde çoğalan Sümerliler yurtlarına tekrar dönüp bataklıkları kurutuyor.)

253. {(1 line not in the ms. from Nibru:) šu MUŠ3-/ba\ […] bar-ba NE X […]}

254. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig

"erkekkardeşim, neyin hasta"

('gig(GIG; gi17, gig, simx)' > 'ağrı, hastalık, ağrımak, hastalanmak'. 'neyin ağrıyor' şeklinde çevrilebildiği gibi 'neyin hasta' şeklinde de çevrilebilir.)

255. ugu-dilim2-ĝu10 ma-gig

"tepem hasta"

256. dab-u2 im-ma-ra-an-tu-ud

dab-u2’yu orasından doğurdu

Tuzlu bataklık sularından dolayı den-ki hasta olarak ifade edilir. dnin-ḫur-saĝ-ĝa2 ve den-ki’nin bir araya gelişi, su-toprak dengesini tekrar sağlar. Yani kanallarla bataklıklar kurutulur.

dilmunki ülkesinde çoğalan Sümerliler yurdlarına tekrar dönüp bataklıkları kurutuyor. Yüklemde kullanılan '-ra-' eki 'senin için, sana' anlamına geldiği gibi uzaklaşma eki olarak ta kullanılır. Diğer eklere göre değerlendirilirse burada uzaklaşma eki olarak kullanılmıştır. 'im-mara-an-tu-ud' > 'oradan doğurdu'. Orasıda den-ki’nin oturduğu yer.

'ab(AB; ab, aba, ap, eš3, iri12, is3)' > 'deniz, babası'. Akadcası 'abu'. Sümerce ve Akadca yanyana yaşayan iki dil. Ortak kelimeler içeriyorlar. Bu kelimeler Sümerceden Akadcaya geçmiş olabileceği gibi Akadcadan Sümerceyede geçmiş olabilir. Akadcadan Sümerceye geçen kelime sayısı daha fazladır deniliyor. 'u2(U2; kuš3, u2)' > 'bitki, ot'. 'dab-u2' > 'bikilerin babası'.)

257. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig

"erkekkardeşim, neyin hasta"

258. pa siki-ĝu10 ma-gig

"saçım hasta"

259. dnin-siki-la2 im-ma-ra-an-tu-ud

dnin-siki-la2’yı orasından doğurdu

('siki(SIK2; siki)' > 'saç, kıl, yün'.)

260. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig giri17-ĝu10 ma-gig

"erkekkardeşim, neyin hasta", "burnum hasta"

261. dnin-giri17-u3-tud im-ma-ra-an-tu-ud

dnin-giri17-u3-tud’u orasından doğurdu

('giri17(KA; du11, dug4, ga14, giri17, gu3, inim, ka, kir4, pi4, su11, šudx, zu2, zuḫ)' > 'burun'. 'u3-tud' >'doğum, doğurmak'.)

262. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig ka-ĝu10 ma-gig

"erkekkardeşim, neyin hasta", "ağzım hasta"

263. dnin-ka-si im-ma-ra-an-tu-[ud]

dnin-ka-si’yi orasından doğurdu

('ka(KA; du11, dug4, ga14, giri17, gu3, inim, ka, kir4, pi4, su11, šudx, zu2, zuḫ)' > 'ağız'. 'si(SI; si, sig9)'

> 'doldurmak'. 'ka-si' > 'ağız dolduran'. dnin-ka-si içkiyle ilgili tanrıçadır.)

264. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig zi-ĝu10 ma-gig

"erkekkardeşim, neyin hasta", "boğazım hasta"

265. dna-zi im-ma-ra-an-/tu\-[ud]

dna-zi’yi orasından doğurdu

('zi' isim olarak kullanıldığında 'yaşam, ömür, soluk, yaşam soluğu' şeklinde çevriliyor. Burada vucudun bir parçası şeklinde kullanılmış. 'boğaz' uygun gibi duruyor.)

266. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig a2-ĝu10 ma-/gig\

"erkekkardeşim, neyin hasta", "kolum hasta"

267. da2-zi-mu2-a im-ma-ra-an-/tu\-[ud]

da2-zi-mu2-a’yı orasından doğurdu

268. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig ti-ĝu10 ma-[gig]

"erkekkardeşim, neyin hasta", "kaburgam hasta"

269. dnin-ti im-ma-ra-an-[tu-ud]

dnin-ti’yi orasından doğurdu

('ti(TI; de9, di3, ti, tiĝ4, til3)' > 'kaburga'.)

270. šeš-ĝu10 a-na-zu a-ra-gig zag-ĝu10 [ma-gig]

"erkekkardeşim, neyin hasta", "omzum hasta"

271. den-sa6-ag im-ma-ra-an-[tu-ud]

den-sa6-ag’ı orasından doğurdu

272. di4-di4-la2-la2 ba-tud-de3-en-na-aš niĝ2-/ba nam\-[la2]

"doğurduğum küçüklere ödül vereceğim

273. dab-u2 lugal u2 ḫe2-a

dab-u2 bitkilerin kralı olsun

274. dnin-siki-la2 en ma2-gan-na ḫe2-a

dnin-siki-la2 ma2-gan’ın beyi olsun

275. dnin-giri17-u3-tud dnin-a-zu ḫa-ba-an-tuku-tuku

dnin-giri17-u3-tud dnin-a-zu ile evlensin

276. dnin-ka-si niĝ2 šag4 si ḫe2-a

dnin-ka-si yüreği(içi) dolduran şey olsun

277. dna-zi u3-mu-un-dar-a ḫa-ba-an-tuku-tuku

dna-zi u3-mu-un-dar-a ile evlensin

278. da2-zi-[mu2-a] [dnin]-ĝiš-zid-da ḫa-ba-an-tuku-tuku

da2-zi-mu2-a dnin-ĝiš-zid-da ile evlensin

279. d/nin\-[ti] /nin\ itid-e ḫe2-a

dnin-ti ayların kraliçesi olsun

(İlgisi varmı bilmiyorum. İnsanda 12 çift kaburga vardır. Yılda 12 ay vardır.)

280. [den-sa6]-/ag\ en dilmun-na ḫe2-a

den-sa6-ag dilmun’un beyi olsun"

281. [den-ki] za3-mi2

den-ki övgüsü

1.1.2 Enki ve Ninmaḫ

ud re-a-ta ud an ki-bi-ta ba-an-[dim2-ma-ba] (Cited in OB catalogue from Nibru, at Philadelphia, 0.2.01, line 7, line 20, line 21; OB catalogue in the Louvre, 0.2.02, line 7, line 14, line 15; OB catalogue from Nibru (N3), 0.2.06, line 6)

eski günlerden sonra, (o eski) günlerde yer gök [şekillenmişti]

('dim2' > 'şekillendirmek, biçim vermek, yaratmak'. Bu parçada sık geçer.)

2. ĝi6 re-a-ta ĝi6 an ki-bi-ta /ba\-[an-dim2-ma-ba]

eski gecelerden sonra, (o eski) gecelerde yer gök [şekillenmişti]

3. [mu re]-a-/ta\ mu nam ba-[tar-ra-ba]

eski yıllardan sonra, (o eski) yıllarda kader [belirlenmişti]

4. [da]-/nun\-na-ke4-ne ba-tu-ud-da-a-ba

da-nun’lar doğmuştu

5. dama-dinana nam-NIR.PA-še3 ba-tuku-a-ba

tanrıçalar evlilikle birleşmişti

6. dama-dinana an ki-a ba-ḫal-ḫal-la-a-ba

tanrıçalar yere göğe dağılmıştı

('an ki' > 'yer gök, heryer, evren'.)

7. dama-dinana […] ba-a-peš u3-tud-da-a-ba

tanrıçalar […] hamile kalıp doğurmuştu

8. diĝir kurum6-ma-bi A X X unu2

?-bi-še3 ba-ab-keše2-a-<ba>

tanrılar yiyeceklerini A X X yemek salonlarına yükümlü kılınmıştı

9. diĝir šar2-šar2 kiĝ2-ĝa2 al-sug2-ge-eš diĝir tur-tur du2-lum im-il2-il2-e-ne

üst tanrılar işleri yönetti, ast tanrılar sıkıntıya katlanırken

10. diĝir id2 <im> dun-dun-u3-ne saḫar-bi ḫa-ra-li im-dub-dub-be2-ne

kanal(id2) kazan tanrılar toprağı ḫa-ra-li’ye yığarken

('id2' > 'ırmak, büyük kanal'. 'ḫa-ra-li' coğrafik bir isim deniyor.)

11. diĝir im ar3-ar3-re-ne zi-bi inim am3-ma-ĝar-re-ne

çamur ezen tanrılar hayatlarından şikayet ederken

12. ud-ba ĝeštug2 daĝal mud diĝir šar2-šar2 ĝal2-ĝal2

o günlerde, üst tanrıları tasarlayan engin bilge

('ĝeštug2' > 'akıl, anlayış, bilgi, bilge, akıllı, kulak'. Kulakla aklın aynı kelime olması ilginç.)

13. den-ki-ke4 engur buru3 a-sur-ra ki diĝir na-me šag4-bi u6 nu-um-me

den-ki, engurun derinliklerinde, dip sularında diğer tanrıların yerinin içiyle ilgilenmedi

('engur(LAGAB×HAL, Borger: ENGUR; engur, namma)' sözlükte 'yer altı suyu' olarak geçer. Çevirilerde tatlı su olarak görülüyor. Örneğin 'engurun balığı' ifadesi 'tatlı su' balığı olarak çevrilir. Irmak anlamına gelen 'id2(A.LAGAB×HAL)' sözcüğü 'engur' ve suyun işaretleriyle gösterilir.

'engur' ile 'namma' sözcüklerinin işaretinin aynı olduğuna dikkat edin.)

14. ki-nu2-ni i3-nu2 u3 ku nu-um-zi-zi

yatağında yatar, uykusundan kalkmaz

15. diĝir er2-ra im-pad-pad-ne a-nir ĝal2 i3-ak im-me-ne

tanrılar ağladılar, "mateme neden oldu" dediler

16. lu2 ku-ra i3-nu2-a-ra ki-nu2-bi nu-um-zi-zi-<ra>

uyuyup yatana, yatağından kalkmayana

17. dnamma-ke4 ama palil u3-tud diĝir šar2-šar2-ra-ke4-ne

üst tanrıları doğuran ilksel ana dnamma

('engur' ile 'namma' sözcüklerinin işareti aynı.)

18. er2-ra diĝir-re-e-ne dumu-ni-ir ba-ši-in-de6

tanrıların gözyaşını çocuğuna getirdi

19. X mu-un-ši-nu2-u3-nam u3 mu-un-ši-ku-ku-na-nam

X yatıyor, uyuyor

20. [X] TE BA [… nu-mu-un]-zi-zi

[X] TE BA […] kalkmadı

21. dim3-me2-er šu dim2-dim2-ma-zu X gu2

?-bi im-tu10-tu10-ne

"elinle şekillendirdiğin tanrılar X gu2

?’larını dövüyor

(Çeviryazılarında bordo renkte gördüğünüz yerler Sümercenin Emesal lehçesini belirtir. Tanrıça konuşmalarında görülür. 'dim3-me2-er'in karşılığı 'diĝir', yani 'tanrı'.)

22. du5-mu-ĝu10 ki-nu2-zu zig3-ga [i-bi2] ma-al-la-zu-ta na-aĝ2-kug-zu u3-mu-e-kiĝ2-ĝa2

çocuğum, yatağından kalk, bilgeliğinden hünerini çalıştırıp

23. kiĝ2-sig10 dim3-me2-er-e-ne-ke4 u3-mu-[e]-dim2 du2-lum-bi ḫa-ba-tu-lu-/ne\

tanrıların işçilerini şekillendirdiğinde, sıkıntıları azalacak"

24. den-ki-ke4 inim ama-na dnamma-ke4 ki-nu2-na ba-ta-zig3

den-ki, anası dnamma’nın sözüyle yatağından kalktı

25. ḫal-an-kug niĝin2 šag4 kuš2-u3-da-na ḫaš im-mi-/ni\-[ra]

düşünme odası ḫal-an-kug’da uyluklarına vurdu

('uyluklarına vurmak', Türkçedeki 'dizlerine vurmak'.)

26. ĝeštug2 ĝizzal en3 tar […] nam-kug-zu mud me-dim2 niĝ2-nam-ma SIG7-EN SIG7-ḪI im-ta-an-e3

bilge, anlayışlı, en3 tar […] usta, her şeklin tasarımcısı, SIG7-EN SIG7-ḪI’leri çıkardı

('SIG7-EN' ve 'SIG7-ḪI' > 'doğum tanrıçaları' olarak tahmin ediliyor. Yalnız bu parçada kullanıyor.)

27. den-ki-ke4 a2-ni ba-ši-in-de6 ĝeštug2 i3-ni10-ni10-e

den-ki onlara kolunu uzattı, dikkatle inceledi

28. den-ki-ke4 mud me-dim2 ni2-te-a-na šag4-bi ĝeštug2-ta u3-mu-ni-de5-ge

den-ki, kendi şekillendirdiklerinin tasarımcısı, bu sorunu aklından geçirdi(düşündü)

29. ama-ni dnamma-ra gu3 mu-un-na-de2-e

anası dnamma’ya dedi:

30. ama-ĝu10 mud mu-ĝar-ra-zu i3-ĝal2-la-am3 zub-sig3 diĝir-re-e-ne keše2-i3

"anam, tasarlanan yaratığın olacak, (onu) tanrıların sepet işiyle yükümlü kıl

31. šag4 im ugu abzu-ka u3-mu-e-ni-in-šar2

abzunun üzerindeki çamurun özünden yoğrulduğunda

('abzu(ZU.AB; abzu)' > '(kozmik) yer altı suyu'. Yaratılışla ilgili bir kavramdır. Ben 'yaradılış suyu' olarak alıyorum. Bu parça Sümer ülkesinin yaratılışıyla, Sümer insanının yaratılışını aynı anda ele alır. Bataklık suları kurur, çamur çıkar. Çamur kurur toprak çıkar. Böylece Sümer ülkesi doğmuştur.

Ülkeyi kaplayan su abzu denilerek yaratıcı su olarak alınırken, aynı zamanda dnamma denilerek ana figürü olarak alınır. Bu insanın yaratılışına uyarlanır. Bataklık suları(abzu) amniyon sıvısıdır. Çamur embriyon, kuru toprağın çıkması insanın doğumudur.

Mezopotamyada Sümer olsun, Sami kökenli halklar olsun insanı çamurdan yaratıldığını belirtir. Ama daima çamur doğar. Eski Mısırda tanrı Khnum insanı çömlekçi çarkında çamurdan şekillendirir, rahme yerleştirir ve çamur doğar. Doğan şey çocuk olduğu için çamuru anne karnındaki çocuk olarak alıyorum.)

32. SIG7-EN SIG7-ḪI im mu-e-kir3-kir3-re-ne za-e me-dim2 u3-mu-e-ni-ĝal2

SIG7-EN SIG7-ḪI çamuru koparacaklar, sen şekli var ettiğinde

33. dnin-maḫ-e an-ta-zu ḫe2-ak-e

dnin-maḫ senin yardımcın olsun

(Ninmah’ın diğer adları Ninhursag, Nintur. Doğum tanrıçası.)

34. dnin-imma3 dšu-zi-an-na dnin-ma-da dnin-barag «&d;nin-barag»

dnin-imma3, dšu-zi-an-na, dnin-ma-da, dnin-barag

35. dnin-mug dŠAR.ŠAR.GABA dnin-gun3-na

dnin-mug, dŠAR.ŠAR.GABA, dnin-gun3-na

36. tud-tud-a-zu ḫa-ra-gub-bu-ne

sen doğururken hazır bulunsunlar

(Dikkat ederseniz şekillenen çamur doğuyor. Çamur doğuyorsa, çamur anne karnındaki çocuktur.

Mezopotamyada çamurdan yaratılışın ortak özelliği şekillenen çamurun doğmasıdır.)

37. ama-ĝu10 za-e nam-bi u3-mu-e-tar dnin-maḫ zub-sig3-bi ḫe2-keše2

anam, sen onun kaderini belirlediğinde dnin-maḫ sepet işiyle yükümlü kılsın"

38. […] i3-du3 nam-lu2-ulu3 […]

39. […]-ke4

? nam-lu2-ulu3 am3-[ma-…]

40. […] ḪA? saĝ-e saĝ am3-/ma\-[…]

41. […] dim2-zu unu6 RI-zu ga-a-/am3\

[…] şekillediğin yiyecek, akıttığın süttür

42. […] SAR-e ĝiš-nu11 mi-ni-in-il2 nam-lu2

?-[ulu3 …]

[…] SAR-e nur taşıdı, insanlar […]

('ĝiš-nu11', Akadcası 'nuru' > 'nur', yani 'ışık' demek.)

43. […] sag2 numun2-e mi-ni-in-ri u3-tud na-bi mu-de5

[…] sag2 otlara yerleştirdi, doğum temizliğini yaptı

44. den-ki-ke4 kiĝ2 ni10-ni10-da [X] mi-ni-in-la2 šag4-bi ba-ḫul2

den-ki-ke4 kiĝ2 ni10-ni10-da [X] mi-ni-in-la2 yürekleri neşelendi

45. ama-ni dnamma dnin-maḫ-še3 ĝišbun na-am3-ma-ni-in-ĝar

anası dnamma ve dnin-maḫ için ziyafet düzenledi

46. gu2 SIG7-EN SIG7-ḪI nun-ne-ke4 nam-tar gi saĝ ninda i-im-gu7-e

tüm soylu SIG7-EN SIG7-ḪI’ler nam-tar gi saĝ ninda i-im-gu7-e

('gu2 SIG7-EN SIG7-ḪI nun-ne-ke4' > 'tüm soylu SIG7-EN SIG7-ḪI’ler'. Dizenin ilk yarısında sorun yok. 'nam-tar gi saĝ ninda i-im-gu7-e' > '… leziz kamışlar ve ekmek yediler' şeklinde çevriliyor. 'namtar'ı çevirmeden bırakıp '…' olarak gösteriliyor. 'nam-tar' > 'kader, hastalık, hastalık yapan cin'. Burada kader anlamında kullanılmadığı açık.

'gi saĝ' > 'bir kamış türü'dür. Parçalarda kötü diye anılır. Yemeklik bir şey olmadığı gibi, alet eşya yapımında da kullanılan bir kamış türüymüş gibi de durmuyor. Bir kent yıkılıp bataklaştığı zaman 'kötü gi saĝ kamışları büyüdü' denilir. 'ninda(GAR, Borger: NIG2; ĝar, ni3, niĝ2, ninda, nindan, ša2)' >

'ekmek, yiyecek'. 'GAR' işaretiyle gösterilen diğer bir sözcük 'şey' anlamına gelen 'niĝ2'dir. 'gu7' > 'yemek, tüketmek, yok etmek'. 'nam-tar' ve 'gi saĝ'ın herikisi de yenmez, kötü anlamdadır. Parçadaki 'ninda i-im-gu7-e', 'niĝ2 i-im-gu7-e' > 'şeyleri yok ettiler' olarak alınabilir. Yok ettikleri de kötü olarak

anılan 'nam-tar' ve 'gi saĝ'dır. 'gi saĝ' bataklıklarda büyüdüğü için 'gi saĝ'ın yok edilmesi bataklıkların kurutulması anlamıdadır. 'nam-tar' hastalık anlamına gelir. Hastalılklar yok edilmiştir.

Ama önceki dizede ziyafet düzenlenmesi kafayı karıştırıyor. Bu parçada sorunlu sözcükler ve dizeler var. Bunlardan biride bu dizedir.)

47. an-e den-lil2-bi en dnu-dim2-mud-e maš kug i-im-šeĝ6-šeĝ6

an, den-lil2 ve dnu-dim2-mud kutsal oğlak pişirdi

48. diĝir šar2-šar2-ra-ke4-e-ne ka tar i-im-si-il-le-ne

üst tanrılar övdü:

49. en ĝeštug2 daĝal-la a-ba-a ĝeštug2 i3-de5-ge

"engin anlayışlı bey, (senin gibi) kim düşünebilir

50. en gal den-ki-ke4 niĝ2 ak-ak-zu-še3 a-ba-a i3-sig10-ge

büyük bey den-ki, kim (senin gibi) yaptığın şeylerin aynısını yapabilir

51. a-a tud-da-gin7 me nam tar-tar-ra me za-e al-me-en-na

doğurtan baba gibi, kader belirleyen meler, senin yaptığın melerdir"

('tud' > 'doğurmak'. Sümercede erkekler içinde kullanılır. O zaman 'baba olmayı' ifade eder. Bu dizede öz babayı kastediyor. 'a-a tud-da-gin7' > 'öz baba gibisin'. 'me' > 'tanrısal kuvvetler'. Değişik bir kavram.)

52. den-ki-ke4 dnin-maḫ-e kaš im-na8-na8-ne šag4-bi ul mu-un-te

den-ki ve dnin-maḫ bira içti, yüreklerine neşe doldu

53. dnin-maḫ-e den-ki-ra gu3 mu-na-de2-e

dnin-maḫ, den-ki’ye dedi:

54. me-dim2 na-aĝ2-lu2-ulu3-ta sag9-ge ḫul ma-al-la-a-kam

"insan biçimlerinden iyiyi kötü yapan

55. ki šag4 gi4-a-ĝu10 na-aĝ2-tar bi2-ib-sig10-ge bi2-ib-ḫul-e

içimden geldiği gibi nam-tar(hastalık) yerleştireceğim, (insan) kötüleşecek"

('na-aĝ2-tar' > 'nam-tar' > 'kader, hastalık, hastalık yapan cin'. Başka çevirilerde bu sözcük kader olarak alınır. Ben hastalık olarak alıyorum. dnin-maḫ’ın bir adıda dnin-tur5’dur. 'tur5' > 'hastalık'.)

56. den-ki-ke4 dnin-maḫ-e mu-na-ni-ib-gi4-gi4

den-ki dnin-maḫ’a yanıt verdi:

57. nam-tar šag4-ge de6-a-zu sag9-ge ḫul ma-al ga-am3-ši-ib2-la2

"içinin getirdiği, iyiyi kötü yapan nam-tar’a(hastalığa) karşılık vereceğim"

58. dnin-maḫ-e im ugu abzu-a šu-ni mu-ni-in-ti

dnin-maḫ abzunun üzerindeki çamurdan eline aldı

59. lu2 gi šu šu2-šu2 sa2-sa2-de3 nu-gam lu2-u3 am3-ma-ni-in-dim2

ilk insan olarak düz, zayıf elini bükemeyen insanı şekillendirdi

60. den-ki-ke4 lu2 gi šu šu2-šu2 sa2-sa2-de3 nu-gam igi du8-a-ni-ta

den-ki, düz zayıf elini bükemeyen ilk insanı gördükten sonra

61. nam-bi i-ni-in-tar saĝ lugal-la-ke4 am3-ma-ni-in-gub

kaderini belirledi, kralın başına dikti

('kralın başına dikti', yani krala hizmet ediyor. 'nam' > 'kader'. 'nam tar' > 'kader belirlemek'.)

62. gi4-bi ĝiš-nu11 gi4-gi4 lu2 u6-e am3-ma-ni-in-dim2

ikinci olarak ışığı dönmüş(kör?) u6-e insanı şekillendirdi

63. den-ki-ke4 ĝiš-nu11 gi4-gi4 lu2 u6-e igi [du8-a-ni-ta]

den-ki, ışığı dönmüş(kör?) u6-e insanı gördükten sonra

64. nam-bi i-ni-in-tar nam-nar mi-ni-in-ba

kaderini belirledi, ozanlık bağışladı

65. [X] gal ušumgal-la igi lugal-la-ke4 am3-[ma]-ni-in-[gub]

[X] gal ušumgal-la kralın önüne dikti

66. {peš-bi [ĝiri3 2] ḫum ĝiri3 dab5-ba-a [am3-ma-ni-in-dim2]} {(1 ms. has instead:) [lu2] peš-bi lu

2lil u3-tudbi

lu2-u3 am3-ma-[…]}

{üçüncü olarak 2 ayağı tutmayan adamı [şekillendirdi]} {(1 ms. has instead:) üçüncü insan

olarak doğuştan aptal insanı am3-ma-[…]}

67. {den-[ki-ke4] ĝiri3 2! ḫum ĝiri3 dab5-ba igi [du8-a-ni-ta]} {(1 ms. has instead:) den-ki-ke4 lu

2lil u3-tudbi

lu2-u3 igi du8-a-ni-/ta\}

{den-ki 2 ayağı tutmayan adamı gördükten sonra} {(1 ms. has instead:) den-ki doğuştan aptal

insanı gördükten sonra}

68. {kiĝ2 […] kug-babbar-dim2 me-lem4-ma-ni /am3\-[ma]-ni-in-[X]} {(1 ms. has instead:) nam-bi i-ni-/intar\

saĝ lugal-la-ke4 im-ma-ši-in-gub}

{iş […] gümüşcülük me-lem4-ma-ni /am3\-[ma]-ni-in-[X]} {(1 ms. has instead:) onun kaderini

belirledi, kralın başına dikti}

69. peš-gi lu2 a sur-sur-ra am3-[ma]-ni-dim2

dördüncü olarak su damlatan adamı şekillendirdi

('su damlatma'nın anlamı belirsiz. 'çişini tutamayan' şeklinde çevrilir. Benim düşüncem terlemeyi ifade eder.)

70. den-ki-ke4 lu2 a sur-sur-ra igi du8-a-ni-ta

den-ki, su damlatan adamı gördükten sonra

71. a mu7-mu7 mi-ni-in-tu5 nam-tar su-bi am3-ma-ni-in-zig3

büyülü suda yıkadı, nam-tar’ı(hastalığı) bedeninden çıkardı

('nam-tar'ı yeşil renkli göstermesinin nedeni 'hastalık yapan cin' olarak ele almalarından. Ben bu parçadaki bütün 'nam-tar' sözcüklerini hastalık olarak alıyorum. Terlemesinin nedeni 'nam-tar', yani hastalık. Babillerde büyüyle hastalık iyileştirme yaygın. Büyüyle bedenden hastalık yapan 'nam-tar'ı

çıkartırlar.)

72. peš-peš-gi munus nu-u3-tud am3-ma-ni-in-dim2

beşinci olarak doğuramayan kadını şekillendirdi

73. den-ki-ke4 munus nu-u3-tud igi du8-a-ni-ta

den-ki, doğuramayan kadını gördükten sonra

74. {nam-bi /mi\-ni-in-tar e2-mi2-a-ke4 am3-ma-ni-in-du3} {(1 ms. has instead:) uš-bar mu-ni-in-du8 e2-mi2-

a-kam am3-ma-ši-in-dim2}

{onun kaderini belirledi, kadın evi yaptı} {(1 ms. has instead:) uš-bar mu-ni-in-du8 e2-mi2-akam

am3-ma-ši-in-dim2}

75. peš-bal-gi lu2 su-ba ĝiš3 nu-ĝar gal4-la nu-ĝar am3-ma-ni-dim2

altıncı olarak gövdesinde penis ve vajinası olmayan insanı şekillendirdi

76. den-ki-ke4 lu2 su-ba ĝiš3 nu-ĝar gal4-la nu-ĝar igi du8-a-ni-ta

den-ki, gövdesinde penis ve vajinası olmayan insanı gördükten sonra

77. dnibruki tiru(GAL.TE?)-e mu-e mu-ni-in-sa4-a

dnibruki tiru(GAL.TE?)-e adını verdi

('dnibruki tiru(GAL.TE?)' ifadesi bu parçadaki kuşkulu ifededen birisidir. 'dnibruki'nun hadımı şeklinde çevrilir. Cümlenin gelişine göre doğru gibi görünsede kullanılan işaretlere göre yapılan çeviriyazısı kuşkulu.)

78. igi lugal-la-ke4 gub-bu-de3 nam-bi a-ma-ni-in-tar

kralın önüne dikilmeyi onun kaderi olarak belirledi

79. {dnin-maḫ-e im niĝin2 šu-na ki-a mu-un-šub lul-aš lib mu-un-ĝar} {(1 ms. has instead:) den-kike4

im šu-niĝin2-na ki-a in-šub lul-aš i3-ni-gi}

{dnin-maḫ elindeki koparılmış çamuru yere düşürdü, büyük sessizlik yerleşti} {(1 ms. has

instead:) den-ki koparılmış çamuru yere düşürdü, sessizlik oldu}

(Sümerce parçalarda 'sessizlik olması' yıkım için kullanılır. Bir yer yıkılmışsa, oraya sessizlik yerleşmiştir. Yani insan faaliyeti yoktur, ıssızdır. Deyimsel bir kullanımdır. Bu ifade Mezopotamyadaki Sami parçalarına değişik bir biçimde yansır: İnsanlar çok gürültü yaptıkları için tanrılar rahatsız olur ve sessizlik yerleştirmek isterler. Bunuda insanları yok ederek yaparlar.

Akadca Atrahasis Destanıyla bu parçanın benzerlikleri var. Atrahasis Destanında üst tanrılar ast tanrıları çalıştırırlar. Ast tanrılar kanal kazar, ağır yük taşır, çile çekerler. Sonunda ast tanrılar isyan ederek Enlil’in kapısına dayanırlar. Tanrı Anu ast tanrıları haklı bulur ve tanrılara hizmet etmesi için

çamurdan insan yaratılmasına karar verilir. Çoğalan insanlar gürültü yaparak Enlil’i rahatsız ederler.

Enlil dinlenebilmek için insanları yok etmeye karar verir. Bunuda 'nam-tar'(hastalık) ile yapar. Bu parçanın Atrahasis Destanına benzerliğinden dolayı diğer çevirilerden farklı olarak 'nam-tar'ı hastalık olarak aldım. Başka şeylerde var ama öyküyü karmaşıklaştırmamak için girmedim.

Bu parça hem yaratılış, hemde yıkım öyküsüdür. den-ki ile dnin-maḫ ilişki su-toprak dengesini belirtir. Sümerler bataklıkları kurutup sulama tarımı yapmışlardır. Su-toprak dengesi çok önemlidir.

Kurulması yaşam, bozulması ölümdür. den-ki ile dnin-maḫ ilişki yaratılış ve yıkımı belirtir. Bu parçada yıkımın sebebi olarak den-ki ile dnin-maḫ arasındaki çekişme gösterilir. Bu döngü önceki parçada da vardır.)

80. en gal den-ki-ke4 dnin-maḫ-a-ra gu3 mu-un-[na]-de2-e

büyük bey den-ki dnin-maḫ’a dedi:

81. lu2 šu dim2-ma-zu-še3 nam-bi i-ni-in-tar ninda i-ni-in-šum2

"elinle şekillendirdiğin insanların kaderini belirledim, ekmek verdim

82. ĝe26-e ga-na ga-mu-ra-ab-dim2 za-e u3-tud-bi nam-bi tar-ra-ab

hadi ben sana şekillendireceğim, sen bu doğanın kaderini belirle"

(Bu dizede şekillenmek kullanılıyor ama çamurdan şekillenmek kullanılmıyor. Şekillenen doğuyor.)

83. den-ki-ke4 me-dim2 saĝ-ĝa2 X-ga? ka šag4-ba a-ma-ni-dim2

den-ki başlı şekil X-ga? ortasında ağız şekillendirdi.

('me-dim2 saĝ-ĝa2' > 'başlı şekil veya başın şekli'. Kırık yer çeviriyi kuşkulu hale getiriyor.)

84. dnin-maḫ-a-ra gu3 mu-un-na-de2-e

dnin-maḫ’a dedi:

85. {a ĝiš3 ak šag4 munus-a-ka ri-a} {(1 ms. has instead:) a gan šag4 munus-a-ka} a šag4-ga-na munusbi

mu-un-u3-tud

"{kadının rahmine akan erkeğin(veya penisin) yaptığı su(meni)} {(1 ms. has instead:) kadının

rahmini hamile bırakan su(meni)}, rahminin su(meni)yu kadını doğurttu

(İnsanın yaratılması den-ki’ye göre anlatıldığında su(meni)dan yaratma öne çıkıyor. dnin-maḫ’a göre anlatıldığında ise çamurdan yaratma öne çıkıyor. den-ki su(meni) tanrısıdır. dnin-maḫ toprak tanrıçasıdır. Su erkeği, toprak kadını simgeler. Su-toprak karışımı çamuru oluşturur. Çamur çocuktur ve kadının bedeninde şekillenir. Bu yüzden den-ki sudan, dnin-maḫ çamurdan şekillendirir.

Yaratılış için her ikisinede gereksinim vardır.)

86. dnin-maḫ […] u3-tud-bi-še3 am3-mi-ni-gub

dnin-maḫ […] doğumunda hazır bulundu

87. munus-bi ud-bi […] GA AŠ X KA {šag4-ba i-in-šub} {(1 ms. has instead:) saĝ-bi-iš [ba]-/ra\-an-e3}

bu kadın ud-bi […] GA AŠ X KA {rahmine düştü} {(1 ms. has instead:) saĝ-bi-iš [ba]-/ra\-ane3}

87A. {(1 ms. adds a line:) dnin-[maḫ] […] i3-si-ig}

88. gi4-bi u4-mu-ul a-za-ad-bi gig-ga ki nam-X-bi gig-ga igi-bi gig-ga gu2-bi gig-ga

gi4-bi u4-mu-ul kafası hastalıklı, nam-X yeri hastalıklı, gözü hastalıklı, boynu hastalıklı

(Doğan 'u4-mu-ul'. Anlamı bilinmez.)

89. zi til-til ti sur-sur mur gig-ga šag4 gig-ga lipiš gig-ga

soluğu tükenmiş, kaburgaları sallanıyor, akciğeri hastalıklı, yüreği hastalıklı, bağırsakları

hastalıklı

90. šu-bi(source: NI) a-za-ad la2-la2 ka-bi-še3 ninda nu-ĝar murgu2 [saĝ]-du ze2-re

eli kafasına uzanıp ekmeği ağzına yerleştiremez, omurgası ve kafası kırık

91. zag-še sur ĝiri3 sur-sur a-gar3 nu-DU am3-ma-ni-/in\-dim2

omuzları sallanan, ayakları sallanan, tarlaya gidemeyen birini şekillendirdi

92. den-ki-ke4 dnin-maḫ-ra gu3 mu-na-de2-e

den-ki dnin-maḫ’a dedi:

93. lu2 šu dim2-ma-zu nam i-ni-in-tar ninda mi-ni-[šum2]

"senin şekillendirdiğin insanlara kader belirledim, ekmek verdim

94. za-e lu2 šu dim2-ĝu10-uš nam-bi tar-ra-ab ninda ḫe2-[…-šum2]

sen benim elimle şekillendirdiğim insanın kaderini belirle, ekmek ver"

95. dnin-maḫ-e u4-mu-ul igi [du8-a-ni-ta e-ne]-še3 ba-e-gi4

dnin-maḫ u4-mu-ul’u gördükten sonra ona döndü

96. u4-mu-ul mu-na-te en3 mu-na-tar-tar-re dug4-ga nu-zu-e

u4-mu-ul’a yaklaştı, ona sordu, konuşmayı bilmiyordu

97. ninda gu7-a-ni-še3 mu-na-ab-de6 šu nu-mu-na-da-gid2-/de3\

yemesi için ekmek getirdi, elini uzatamıyordu

98. ĝišgur8-u6 šag4

? nu-mu-na-nu2 nu-mu-da-an-ĝal2-ĝal2

99. gub [nu]-mu-da-tuš nu-mu-da-nu2 e2 nu-mu-da-[X] ninda nu-mu-da-[gu7]

ayaktayken oturamaz, uzanamaz, ev nu-mu-da-[X], ekmek yiyemez

100. dnin-maḫ-e den-ki-ra inim-ma mu-[…-gi4-gi4]

dnin-maḫ den-ki’ye yanıt verdi:

101. lu2 šu dim2-ma-zu lu2 til3-la in-nu lu2 [ug5-ga] /in\-nu il2-bi nu-mu-da

"elinle şekillendirdiğin insan canlı değil, ölü değil il2-bi nu-mu-da"

102. den-ki-ke4 dnin-maḫ-e mu-na-ni-ib-gi4-gi4

den-ki dnin-maḫ’a yanıt verdi:

103. lu2 gi šu sig-ra nam mi-ni-tar ninda mi-ni-in-šum2

"zayıf elli ilk adama kader belirledim, ekmek verdim

104. lu2 ĝiš-nu11 gi4-gi4-ra nam mi-ni-tar ninda mi-ni-in-šum2

ışığı dönmüş(kör?) adama kader belirledim, ekmek verdim

105. /lu2\ ĝiri3 ḫum dab5-ra nam mi-ni-tar ninda mi-ni-in-šum2

ayağı tutmayan adama kader belirledim, ekmek verdim

106. lu2 a [sur-sur]-ra nam mi-ni-tar [ninda mi-ni-in-šum2]

su damlatan adama kader belirledim, ekmek verdim

107. munus nu-[u3-tud]-ra nam mi-ni-tar /ninda\ mi-ni-/in\-[šum2]

doğuramayan kadına kader belirledim, ekmek verdim

108. lu2 [su-ba ĝiš3 nu-ĝar gal4-la nu-ĝar]-ra nam mi-ni-[tar ninda mi-ni-in-šum2]

gövdesinde penisi ve vulvası olmayan insana kader belirledim, ekmek verdim

109. nin9-ĝu10 […]

kızkardeşim […]

110. […]

111. A […]

112. dnin-[maḫ-e] [den-ki-ra gu3 mu-na-de2-e]

dnin-maḫ [den-ki’ye dedi:]

113. aĝ2-[ĝa2 …]

114. aĝ2-/ĝa2\ […]

115. MA A […]

116. aĝ2-ĝa2 […]

117. aĝ2-ĝa2 […]

118. aĝ2-[ĝa2] X […]

119. […]

120. […]

121. […] X X DU […]

122. […] NI DU AĜ2 TAG-še3 [mu-ni]-/in\-kur9-re

[…] NI DU AĜ2 TAG-še3 girdi

123. a2-še3 an nu-mu-e-tuš ki nu-[mu-e]-tuš i-bi2 il2-la-zu ka-na-aĝ2-ĝa2 nu-ed2-en

şimdi, gökde oturmadın, yerde oturmadın, kaldırdığın gözünü yurd(kalam)a dikmezsin

124. ki za-e nu-tuš-en e2-ĝu10 du3-a inim-zu {mu} {(1 ms. has instead:) ĝiš} nu-tuku

senin oturmadığın yapılmış evimde sesin duyulmaz

('e2' > 'ev, tapınak'. Tapınak tanrıların evidir.)

125. ki za-e nu-til3-en iri-ĝu10 du3-a niĝ2-ĝu10 lib ba-sig9-ge-en

senin yaşamadığın yapılmış kentime ve bana ait şeylere sessizlik yerleştirdin

(Daha önce dediğim gibi sessizlik yerleştirmek yıkımı belirtir. 'herşeyimi ıssızlaştırdın'. Hastalık yapma yarışında den-ki kazanmıştır.)

126. [iri]-ĝu10 gel-le-eĝ3-ĝa2 e2-ĝu10 gul-la {du5-mu-<ĝu10>} {(1 ms. has instead:) dumu-ĝu10} šu dab5-ba

kentim dağılmış, evim yıkık, {çocuğum} yakalanmış

(dnin-maḫ’ın oğlu Ninurta, den-ki’nin yarattığı kablumbağa tarafından yakalanır. Bunu mu kastediyor bilmiyorum. Ninurta ile ilgili parçalarla Enki ile ilgili parçaların birbirine benzerliği pek görülmesede birbiriyle ilişkili olabileceğini düşünüyorum.)

127. [lu2]-kar-ra-ĝen e2-kur-ta {e3-ĝen} {(1 ms. has instead:) e3-a}

e2-kur’dan çıkan mülteciyim

('lu2' > 'insan'. 'kar-ra' > 'kaçan'. 'lu2-kar-ra' > 'kaçan insan, kaçak'. 'mülteci' anlamında kullanılır.)

128. ud me-e niĝ2-ĝu10 šu-zu-ta šu la-ba-ra-e3

şimdi bana ait şeyleri elinden kurtaramam"

(Daha önce sözettiğim 'nam tar'ı Sümerologlar kader olarak çevirir. O zamanda dnin-maḫ’ın sözettiği yıkımı anlayamazlar. Hastalıklı sakat insanlara den-ki iş bulabilirken dnin-maḫ bulamaz ve kenti yıkıma uğrar.)